१८ वैशाख, काठमाडौं — भारतको ओडिसा राज्यको राजधानी भूवनेश्वरस्थित कलिंगा इन्स्टिच्युट अफ इन्डस्ट्रियल टेक्नोलोजी (केआईआईटी) मा अध्ययनरत अर्की नेपाली विद्यार्थी मृत अवस्थामा फेला परेकी छन्। बिहीबार अपराह्न उनी कलेजकै होस्टल कोठामा झुण्डिएको अवस्थामा फेला परेको त्यहाँ अध्ययनरत नेपाली विद्यार्थीहरूले पुष्टि गरेका छन्।
मृतक नेपाली विद्यार्थी वीरगञ्ज निवासी र प्रथम वर्षमा अध्ययनरत थिइन्। घटनाको जानकारी पाउनासाथ प्रहरीको टोली घटनास्थल पुगेको थियो। भूवनेश्वरस्थित टेलिभिजन ओटिभीका पत्रकार स्वाधीन राउतले अनलाइनखबरसँग टेलिफोनमा कुरा गर्दै भुवनेश्वरका पुलिस कमिश्नरले नेपाली विद्यार्थीको मृत्यु पुष्टि गरिसकेको जानकारी दिए।
“एक जना नेपाली विद्यार्थीको मृत्यु भएको पुष्टि गरिएको छ, तर घटनाको विस्तृत विवरण हालसम्म सार्वजनिक गरिएको छैन,” पत्रकार राउतले भने।
यो घटना केआईआईटी क्याम्पसमा एक वर्षभित्रै दोस्रो पटक नेपाली विद्यार्थी मृत भेटिएको हो। यसअघि गत ४ फागुनमा, प्रकृति लम्साल नाम गरेकी २० वर्षीया नेपाली विद्यार्थी पनि होस्टलमै मृत फेला परेकी थिइन्।
प्रकृति लम्सालको मृत्यु र त्यसपछिको आन्दोलन
प्रकृति लम्सालले आत्महत्या गर्नु अघि आफूमाथि मानसिक दुर्व्यवहार र ब्ल्याकमेल भएको उल्लेख गर्दै कलेज प्रशासनमा दुई पटक उजुरी दिएकी थिइन्। तर, कलेज प्रशासनले गम्भीरतापूर्वक लिने प्रयास नगरेको उनका सहपाठीहरू बताउँछन्। यसले गर्दा उनले अन्ततः आत्महत्या गर्न बाध्य भएको भनिएको थियो।
उक्त घटनापछि क्याम्पसमा रहेका नेपाली विद्यार्थीहरूले न्यायको माग गर्दै प्रदर्शन गरेका थिए। तर कलेज प्रशासनले आन्दोलनको दमन गर्यो। सुरक्षागार्डमार्फत विद्यार्थीहरूलाई निर्घात कुटपिट गरियो र धेरैलाई होस्टल छाड्न बाध्य बनाइयो। यसले कलेजमा नेपाली विद्यार्थीहरूमाथि दवाब, त्रास र असुरक्षाको वातावरण सिर्जना भएको देखिन्छ।
विद्यार्थी सुरक्षाप्रति गम्भीर प्रश्न
लगातार दुई नेपाली विद्यार्थीको शंकास्पद मृत्युपछि भारतमा अध्ययनरत नेपाली विद्यार्थीहरूको सुरक्षा र मानसिक स्वास्थ्यप्रति गम्भीर प्रश्न उठेको छ। सम्बन्धित कलेज प्रशासन, भारत सरकार र नेपाल सरकारबीच समन्वय आवश्यक देखिन्छ।
नेपाल सरकारले यो घटनाको सत्यतथ्य पत्ता लगाउने दिशामा तुरुन्त पहल गर्नुपर्ने माग विद्यार्थी, अभिभावक र मानव अधिकारकर्मीहरूबाट उठ्न थालेको छ। भारतस्थित नेपाली दूतावासले घटनाबारे छानबिन गरिरहेको जनाइएको छ, तर औपचारिक जानकारी सार्वजनिक गरिएको छैन।
अबको बाटो
- घटना बारे विस्तृत अनुसन्धानको माग
- नेपाली दूतावासको तत्काल चासो र हस्तक्षेप
- विदेशमा रहेका नेपाली विद्यार्थीका सुरक्षाका लागि प्रभावकारी नीति निर्माण
- केआईआईटी प्रशासनमाथि दबाव सृजना गरिने
यो दुखद घटनाले फेरि एकपटक विदेशी भूमिमा नेपाली विद्यार्थीहरूको सुरक्षा र कल्याणप्रति राज्य संयन्त्रको ध्यान केन्द्रित गराएको छ।