काठमाडौं, [मिति] – हालै काठमाडौंको कमल पोखरी क्षेत्रमा ग्यास सिलिन्डर पड्किँदा जलेर घाइते भएका केही सर्वसाधारण नागरिकको घटनाले खासै चर्चा पाएको थिएन। समयमै एम्बुलेन्स पुग्न सकेन, प्रभावशाली उद्धार प्रयास भएन, र उपचारमा पनि गिन्तीका डाक्टर मात्र संलग्न भए। संक्षिप्त समाचार आए, तर न कसैको मन रोयो, न त कसैले आवाज उठायो।
तर अहिले एउटा बेलुन पड्किँदा नेपाल पूरै हल्लिएको छ। यो घटनाले आमजनताको मनमा गहिरो प्रश्न उठाएको छ – के साधारण नागरिकको पीडा कम मूल्यवान हुन्छ? के न्याय केवल शक्तिशाली र धनाढ्यहरूका लागि मात्र सुरक्षित छ?
दुई भिन्न यथार्थ
कमल पोखरीमा भएको ग्यास सिलिन्डर विस्फोटमा परेका नागरिकहरूलाई समयमै उद्धार गर्नुपर्ने थियो। उनीहरूको जीवन पनि उत्तिकै बहुमूल्य थियो। तर सरकारी निकायहरूबाट तत्काल सहयोग प्राप्त भएन। यस्तै घटनाहरूमा सरकारी संयन्त्रको निष्क्रियता देखिन्छ, जुन आम नागरिकका लागि चिन्ताजनक विषय हो।
अर्कोतर्फ, पछिल्लो समय बेलुन पड्किँदा त्यसले राष्ट्रिय स्तरमै हलचल मच्चाएको छ। सुरक्षा संयन्त्रदेखि लिएर उच्च तहका नेतासम्म यसबारे टिप्पणी गरिरहेका छन्। प्रश्न उठ्छ – किन साधारण नागरिकको पीडाले यति ठूलो प्रतिक्रिया पाउँदैन?
न्याय सबैका लागि समान हुनुपर्छ
समाजमा समानता र न्यायको कुरा गरिन्छ, तर जब व्यवहारमा हेर्ने हो भने शक्तिशाली र सर्वसाधारणका लागि बेग्लाबेग्लै मापदण्ड लागू गरिन्छ। नेताहरू, ठूला व्यापारीहरू वा प्रभावशाली व्यक्तिहरूलाई परेको सानो घाउले पनि ठूलो आन्दोलन जन्माउन सक्छ, तर सर्वसाधारण नागरिकको जीवन मरणको अवस्थामा समेत खासै प्रतिक्रिया देखिँदैन।
यदि सत्ता र सम्पत्तिले मात्र संवेदनशीलता निर्धारण गर्छ भने, समानताको नारा केवल खोक्रो रहन्छ। सरकारले हरेक नागरिकलाई बराबरी रूपमा हेर्नुपर्छ। उद्धार र उपचारको व्यवस्था सबैका लागि समान हुनुपर्छ।
सरकारलाई आग्रह
- विपद् व्यवस्थापन प्रणालीलाई सुधार गरी प्रत्येक घटनामा समान रूपमा उद्धार प्रयास गर्नुपर्छ।
- स्वास्थ्य सेवामा समान पहुँच सुनिश्चित गर्नुपर्छ।
- न्याय प्रणालीले सबैलाई समान रूपमा हेर्नुपर्छ, चाहे उनीहरू सामान्य नागरिक हुन् वा प्रभावशाली व्यक्ति।
- जनताको सुरक्षाका लागि तत्काल कदम चाल्नुपर्छ, न कि केही व्यक्तिहरूको मात्र पक्षपोषण गर्नुपर्छ।
जनताको जीवनलाई पनि त्यही महत्त्व दिउँ, जुन शक्तिशालीहरूको घटनाले पाउँछ। साँचो न्याय भनेको सबैका लागि बराबरी अवसर र सुरक्षाको प्रत्याभूति हो।
